معرفی ساز ابوا

ساز ابوا جزو ساز های بادی چوبی دو قمیشه یا دوزبانه است. صدای جالب و تا حدی تو دماغی آن از بهترین رنگ های صوتی ارکستر است و به همین علت یکی از مطلوب ترین سازهای سلو می باشد خصوصا ملودی هایی که جوهره ی محلی(فولکلوریک) دارند.

ویژگی های ساز ابوا

• کرانگله یا هورن انگلیسی نوعی ابوا است که یک پنجم زیر تر از ابوای کنسرت است.
• این ساز نه انگلیسی است و نه هورن این نام هورن زاویه دار است و چون سر ساز خم شدگی دارد به این نام خوانده می شده است.
• لوله آن بلند تر از ابواست و به یک انتهای باد کرده با زنگوله گلابی شکل خم میشود .
• زبانه آن در یک چوبپنبه فرو رفته است که به خاطر راحتی نوازدنده خم شده است.

ساختار ساز ابوا

• زبانه ی ساز ابوا
  • از یک تکه نی تراشیده شده که به یک لوله فلزی یا یک محفظ لوله ای شکل وصل شده تشکیل شده است . به این ترتیب که اول تیغه نی را میبرند و پس از تراش دادن ، روی یکدیگر قرار میدهند و بوسیله نخ چند لا درون مفتول محکم می کنند. انتهای آنها را قطع میکنند و انتهای شکاف را بازمیگذارند انتهای فوقانی زبانه بوسیله چاقو به دقت تراشیده میشود تا هنگامی که نوازنده مینوازد دو تیغه به راحتی مرتعش شوند.

• کلید اکتاو بالا
  • این کلید کنترل بالاترین نتها را بر عهده دارد و بوسیله انگشت نشانه چپ گرفته میشود.

• کلید های انگشت کوچک
  • کلید هایی که برای انگشتان کوچک قرار داده شده ، در سازهای بادی چوبی بسیار مهم هستند.
  • با فشار دادن این کلیدها یک دریچه که در پایین ترین قسمت ساز قرار دارد و دور از دسترس است باز یا بسته می شود.

• کلیدها
  • در ابوا چهار کلید تعبیه شده است، هر ردیف کلیدهای فلزیاز ترتیب یچیده ای برخوردارند که وزن ساز را به صورت شگفت آوری سنگین کرده همچنین دارای تعدادی کلید است که باز هستند و تنها حلقه ای فلزی دور سوراخ آن قرار دارد.

تاریخچه ساز ابوا

سابقه ی تاریخی این ساز به عصر باستانی یونان و ساز آئولوس ( Aulos) و همچنین تمدن مصر و ایران و چین و عرب می رسد. از قرن ۱۴ دگرگونی در این ساز آغاز شد.در قرن ۱۷ از سورنای سوپرانو ( ملودی نواز ) و ساز های مشابه آن، ساز تکامل یافته اُبوا به وجود آمده.
احتمالا اولین اُبوا توسط خانواده ی هوتتره ساخته و توسط موزیسین های دربار لویی ۱۴ نواخته شده اند. این اُبوا ها سه قسمت با اندازه ی محاسبه شده ی دقیق و همچنین ۶ سوراخ انگشت گذاری داشتند.در طول قرن ۱۸ اُبوا در اندازه های مختلف به ارکستر راه یافت که اُبوا دآمور و هورن انگلیسی هنوز هم در ارکستر مورد استفاده است. در قرن ۱۹ مهمترین تکامل درساختمان ابوا نصب کلید های مختلف در آن بود. سازندگان آلمانی تا حدودی از مکانیسم ساده استفاده کردند در صورتی که فرانسه از مکانیسم سختی استفاده کردند.

اولین ابوای باروک در اواخر قرن 17 در فرانسه ظهور کرد. ابواهای اولیه از سازی به نام شاوْم گرفته شده‌است. شاوْم سازی بود که در دوره‌های قرون وسطی و رنسانس بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفت.

نکاتی درباره ساز ابوا

• نواختن ابوا سخت‌تر از نواختن سازهای بادی دیگر مانند فلوت و کلارینت است و مهارت زیادی لازم دارد.
• یوهان سباستیان باخ، ولفگانگ آمادئوس موتسارت، و ریچارد اشتراوس از آهنگ‌سازانی هستند که برای ابوا کنسرتو نوشته‌اند.
• یوسف لطیف اولین نوازنده‌ای بود که در موسیقی جاز تک‌نوازی ابوا اجرا کرد (سال ۱۹۶۳).
• اُبوا از سه قسمت : دهانی ، تنه و انتهای ناقوس متشکل شده است.
• طول آن حدود ۶۰ سانتی متر و انتهای تحتانی آن ناقوسی شکل و کمی گشادتر از لوله اصلی است.
• متغیر ترین قسمت اُبوا ، زبانه ( قمیش ) آن است که در بالای لوله قرار دارد.
• قمیش باید به گونه ای باشد که بتواند در تمام وسعت ساز صدا را کنترل کند و باید همیشه مرطوب باشد،زیرا تغییر درجه حرارت و تغیرات شرایط جوی ، بر آن اثر دارد.