معرفی ساز کلارینت

ساز کلارینت یا قره نی از دسته سازهای بادی چوبی هستند و آخرين سازی است كه در اركستر سمفونی (در نيمه دوم قرن هيجدهم) مورد استفاده قرار گرفت، کلارینت در زبان آلمانی كلارينته در بی (Klarinette in B)، در زبان ايتاليايي كلارينتو در سی بمول (clarinetto in si bemolle) و در زبان فرانسوی كلارينته در سی بمول (clarinette en si bémol) نامیده می‌شود.

نوعی ساز کلارینت که توانایی تولید فاصله‌های موسیقی شرقی را دارد به قره‌نی معروف است.

تاریخچه ساز کلارینت

کلارینت یک ساز مرکزی در جاز بوده که با نوازندگان نیو ارلئان در دهه ۱۹۱۰ آغاز شد و به عنوان یک ساز برجستهٔ موسیقی جاز در دوره گروه بزرگ تا دهه ۱۹۴۰ باقی ماند. سیدنی بشی، آلفونسه پیکو، لری شیلدز، جیمی نوونه و جانی دادز، نوازندگان آمریکایی این ساز در موسیقی جاز بودند. سوپرانوی سی بمل رایج‌ترین ساز کلارینت بود، اما تعداد معدودی از نوازندگان جاز از قبیل لوییس نلسون دلیسله و آلکاید نونز سوپرانوی دو را ترجیح می‌دادند. دوک الینگتون که از دهه ۱۹۲۰ تا دهه ۱۹۷۰، به صورت حرفه‌ای فعالیت می‌کرد، از کلارینت به عنوان ساز اصلی در کارهای خود استفاده می‌کرد.

با افول شهرت گروه بزرگ در اواخر دهه ۱۹۴۰، جایگاه دائمی کلارینت در جاز کمرنگ شد.

عموما معتقدند که یوهان کریستوف دنر، کلارینت را در آلمان در حوالی سال 1700 با اضافه کردن قطعه ای به ساز «شالوماو» اختراع کرده‌است. در طول زمان نیز، کلیدها و صفحه‌هایی اضافه شدند تا صدا و نواختن ساز را بهبود بخشند.
کلارینت انواع زیادی دارد که روی‌هم آن‌ها را «خانواده کلارینت» می‌خوانند. معمولاً منظور از کلارینت نوع سوپرانوی آن است. کلارینت نشان داد که یک ساز انعطاف‌پذیر استثنائی است و همان‌طور که می‌توان در خانه در سبک کلاسیک با آن نواخت در گروه‌های کنسرت، گروه‌های نظامی و جاز نیز به همان خوبی به کار می‌رود.

کلمه کلارینت ممکن است همراه کلمه فرانسوی کلارینته (clarinette) وارد زبان انگلیسی شده باشد. با این حال به نظر می‌رسد ریشه‌های حقیقی این کلمه در میان نام‌های مختلف ترومپت‌هایی که در دوره‌های رنسانس و باروک استفاده می‌شد یافت شود.

اجزای ساز کلارینت

محدوده صوتی کلارینت

در نوشتن قطعات برای کلارینت کوچک باید به موارد زیر توجه کرد:

1. وقتی قرار است نوازنده ی کلارینت Bb و یا A بخش دیگری را که برای کلارینت Eb است بنوازد باید فرصت کافی برای تعویض و تنظیم ساز به او داده شود.

2. نواختن کلارینت کوچک از بقیه اعضای خانواده ی کلارینت ها دشوارتر است و هنگام اجرا بهتر است استراحت های زیادتری برای نوازنده در نظر گرفت.

3. ساختمان ساز کلارینت به نحوی است که برای نواختن مناطق صوتی بالا طراحی شده است مطمئن ترین نت در منطقه بالا G6 است، اگرچه نواختن B بالا نیز ممکن است.

منطقه صوتی پایین در کلارینت کوچک کاملا ضعیف استو بهتر است اجرای این منطقه را به کلارینت Bb و یا A واگذار کرد.

4. کلارینت Eb برای سولو در منطقه بالا زیاد به کار برده می شود که بسیارنافذ است. طبیعت این ساز به نحوی است که با کلارینت های دیگر خوب ترکیب می شود، چه در هوموفونی و یا پلی فونی. این کلارینت با فلوت، ویولن و حتی ترومپت نیز ترکیب می شود.

5. اجرای استاکاتو با کلارینت کوچک بسیار صریح و روشن، و اجرای لگا تو بسیار تاثیرگذار است و اجرای هر گونه تریل و تر مولو نیز امکان پذیر است. کلارینت در تمام مناطق قادر به اجرای هر نوع دینا میکی است، بجز آخرین سوم بزرگ در قسمت بالا.